ارایه تشبیه

	تشبیه: ادّعای شباهت میان دو چیز؛ یعنی مانند کردن چیزی به چیز دیگر.
	هر تشبیه چهار رُکن دارد که عبارت اند از:  $ توجّه
	الف) مشبّه: چیزی یا کسی که قصد مانند کردن آن را داریم. ب) مشبّه به: چیزی یا کسی که مشبه، به آن مانند می شود. ج) ادات تشبیه: واژه ای است که نشان دهنده ی پیوند شباهت است؛ مانند: مثل، گفتی، به سان، گویی، به صورت، به شیوه ی، به رنگ، چو، چون، همچو، همچون، مانند و...
	گاهی پسوند «وار» به عنوان ادات تشبیه به کار می رود؛ مانند: صدف وار (= مانند صدف) گاهی هم فعل «ماند» و «گفتی» به عنوان ادات تشبیه به کار می روند، مانند: به زنبور بی عسل. ماند؟ عالِم بی عمل به چه (یعنی: عالِم بی عمل مانند زنبور بی عسل است.)  ادات تشبیه ?  نکته 1
	د)وَجه شَبَه: ویژگی مشترک میان مشبه و مشبه به را می گویند. مشبه به باید آن ویژگی را به حد کمال داشته باشد یا به داشتن آن معروف باشد. مثال برای ارکان تشبیه:  «چو غنچه گر چه فرو بستگی است کار جهان              تو همچو باد بهاری گره گشا می باش» درمصراع اول: کار جهان ¬ مشبه / چو¬  ادات تشبیه / غنچه¬ مشبه به / فرو بستگی ¬ وجه شبه در مصراع دوم: تو¬ مشبه / همچو¬ ادات تشبیه / باد بهاری ¬ مشبه به / گره گشا   ¬  وجه شبه
	«چو» و «چون» در صورتی ادات تشبیه محسوب می شوند که به معنی «مثل» و «مانند» به کار روند. ?  نکته 2
	ازمیان ارکان تشبیه، فقط ارکان فرعی (ادات و وجه شبه) حذف می شوند. ?  نکته 3

	الف)حذف وجه شبه: «من این جا چون نگهبانم تو چون گنج» در مصراع بالا، «من» مشبه است، «چون» ادات تشبیه و «نگهبان» مشبه به؛ اما وجه شبه حذف است.  «تو» مشبه است، «چون» ادات تشبیه و «گنج» مشبه به؛ وجه شبه محذوف است.
	همان طور که دیدید در این مصراع، دو تشبیه به کار رفته است.  $ توجّه
	ب)حذف ادات تشبیه: «که نی ام کوهم ز صبر و حلم و داد»      در این مصراع، ارکان تشبیه عبارت اند از: «م» در کوهم (= من کوه هستم) مشبه است، «کوه» مشبه به و «صبر و حلم و داد» وجه شبه؛ اما ادات تشبیه حذف است.
	برای اینکه ارکان تشبیه را به راحتی پیدا کنیم مصراع ها را بر اساس ارکان دستوری منظم می کنیم، یعنی نهاد در اول جمله قرار می گیرد و فعل در پایان جمله و سایر اجزا هم در بین نهاد و فعل با حفظ نظم و ترتیب قرار می گیرند. اگر مصراع بالا را به ترتیب ارکان منظم کنیم به این صورت در می آید: «من کَه (کاه) نیستم؛ من از جهت صبر و حلم و داد مانند کوه هستم.»  $ توجّه
	گاهی نظم ارکان تشبیه در شعر یا نثر به هم می خورد؛ یعنی در بعضی جمله ها، ادات تشبیه اول قرار می گیرد یا مشبه به در آغاز قرار می گیرد و مشبه بعد از آن و.... برای درک این مطلب به مثال «چو غنچه گر چه فرو بستگی....» در همین مبحث مراجعه کنید. ?  نکته 4
	هر گاه در ارکان تشبیه دو رکن فرعی (ادات تشبیه و وجه شبه) با هم حذف شود، تشبیه «بلیغ» به وجود می آید. ?  نکته 5
	* تشبیه بلیغ دو نوع است: الف)اسنادی  ب) اضافه ی تشبیهی الف) تشبیه بلیغ اسنادی: مشبه  به  مشبه به اسناد داده می شود؛ یعنی مشبه و مشبه به بدون کسره و به وسیله ی فعل اسنادی (=ربطی) به هم ربط داده می شوند.
	فعل اسنادی عبارت اند از: است، بود، شد، گردید، کشت، باشد و ...  $ توجّه
	مثال برای تشبیه بلیغ اسنادی: «تو دی ماهیّ و آن دلبر بهار است» «تو»¬ مشبه / «دی ماه» ¬مشبه به / («ی» به معنی هستی فعل اسنادی است) ملاحظه می کنید که ادات تشبیه و وجه شبه حذف شده اند. ب) اضافه ی تشبیهی: مشبه  به وسیله ی کسره به مشبه به پیوند داده می شود؛ مانند: باران رحمت، کاخ هستی، دریای غم، تیغ حلم، گل عیش، شاخ آرزو و....
	ترتیب اضافه ی تشبیهی به این شکل است:   قرمز است.) لعل  مشبه به مانند (لب مشبه مشبه، کسره (-ِ)، مشبه به ¬