ار ایه کنایه

کنایه: در لغت به معنی «پوشیده سخن گفتن» است؛ اما در اصطلاح ادبی به جمله یا عبارتی گفته می شود که معنی ظاهری آن مورد نظر نباشد، بلکه معنی غیر حقیقی هدف نویسنده یا شاعر است؛ مانند:

	معنی واقعی: کج بودن دست فلانی  معنی غیر واقعی (کنایی): دُزد بودن  الف) دست فلانی کج است
	معنی واقعی: بر روی خاک خوابیدن  معنی غیر واقعی (کنایی): مُردن  ب) که بیند که خاک است بالین من
	معنی واقعی: بستن سیل از سرچشمه  معنی غیر واقعی (کنایی): جلوِ خطر را از اول گرفتن  ج) بند باید کرد سیلی را زسر
	هر گاه در جمله یا مصراعی واژه ای به کار رود که با در نظر گرفتن معنی غیر حقیقی آن، سایر واژه های جمله معنی واقعی خود را حفظ بکنند آرایه ی مورد نظر، قطعا، مجاز است نه کنایه. ?  نکته 15
	به مثال زیر دقت کنید:  «او بسیار دل دارد.» در این جمله، واژه ی «دل» به معنی غیر حقیقی (مجازی) جرئت و شهامت به کار رفته است، یعنی اگر به جای دل، شهامت قرار دهیم، جمله معنی واقعی خودش را می رساند: او بسیار شهامت دارد. کنایه در صورتی به وجود می آید که تمام واژه های یک جمله یا عبارت، با هم، معنی غیر واقعی را برساند؛ مانند:  «فکر معقول بفرما گل بی خار کجاست؟» در این مثال، کلِّ ترکیب «گل بی خار» به معنی غیر واقعی (کنایه) «آسایش بی رنج» تبدیل شده است، یعنی: آسایش بدون رنج و سختی هیچ جایی وجود ندارد.  تست7: در کدام گزینه آرایه ی کنایه وجود ندارد؟  1)به یاری یزدان نیکی دهش                 کز ین کوه آتش نیایم تپش  2)خواب نوشین بامداد رحیل                 باز دارد پیاده راز  سبیل  3)پیاده ندیدی که جنگ آورد                  سر سرکشان زیر سنگ آورد  4)بلندی از آن یافت کاو پست شد         در نیستی کوفت تا هست شد پاسخ: گزینه ی1